Stuart Adam heeft een jaar lang het vastendieet gevolgd met twee dagen vasten per week. Daarmee viel hij ruim zeven kilo af. Maar de echte reden waarom hij aan het vastendieet was begonnen is omdat hij de kans op hersenaandoeningen zoals schizofrenie en de ziekte van Alzheimer wilt verminderen.
“Er komt namelijk een virulente stam van waanzin voor in onze familie. En als ik mijn kansen bereken dan is de kans dat ik het kan krijgen behoorlijk hoog,” zegt Adams, 43, freelance vertaler en tolk in Londen. Hij leerde, doordat hij naar de documentaire van Michael Mosley keek, dat er een mogelijk verband is tussen de ziekte van Alzheimer en diëten. “Alles wat me kan helpen met het voorkomen van dat alles is voor mij van groot belang.”
Vasten voor twee of meer dagen in de week slaat aan als mensen zoeken naar manieren om een scala van aandoeningen die verband houden met zwaarlijvigheid van dementie om kanker te voorkomen. Voortbouwend op de veelbelovende bevindingen in studies van muizen door het Amerikaanse National Institute of Aging, zijn onderzoekers bezig met het plannen van de eerste studies bij mensen, om te zien of vasten de potentie heeft om Alzheimer te voorkomen en of af te wenden. Die ziekte is slechts een van de vele waarin wetenschappers vooruitgang boeken om te begrijpen hoe vasten kan helpen ziekte te voorkomen.
Omdat er geen genezing is voor de ziekte van Alzheimer, welke meer dan 35 miljoen mensen treft, is elke mogelijkheid van preventie een enorm potentieel. Adams werd geïnspireerd om het dieet te proberen vorig jaar na het zien van de BBC documentaire genaamd Eat, Fast & Live Longer van Michael Mosley, waarin een studie bij muizen werd getoond die suggereerde dat met intermitterende vasten het ontstaan van cognitieve stoornissen kon worden vertraagd.
De studie werd geleid door Mark Mattson, hoogleraar neurologie aan de Johns Hopkins University in Baltimore en senior onderzoeker bij het Amerikaanse National Institute of Aging. Mattson is bezig met een nieuw project op te starten waarbij er wordt gemeten hoe vasten twee keer per week gedurende twee maanden invloed op de menselijke hersenfunctie en de eerste tekenen van de ziekte van Alzheimer heeft.
Een ander onderzoek in het vasten-dementie link zal worden geleid door Krista Varady, een universitair hoofddocent van kinesiologie en voeding aan de Universiteit van Illinois in Chicago. Haar onderzoek richt zich op afwisselend een normaal dieet met het eten van 500 of 600 calorieën om de andere dag. Voedingsdeskundigen raden mannen verbruiken ongeveer 2500 calorieën per dag en vrouwen 2000 calorieën.
Eiwitten voor de hersenen
Terwijl het onderzoek naar vasten diëten en dementie nog een lange weg te gaan heeft is het begin van bewijs veelbelovend. De muis-studie, geleid door Mattson, wees uit dat intermitterende vasten de functie van hersencellen beschermd, zelfs als het niveau niet zakt van plaque en knopen, typische symptomen van Alzheimer.
Mattson eerdere studie wees uit dat vasten de productie verhoogd van een eiwit genaamd brain-derived neurotrophic factor, of BDNF, die je geheugen en het leren verbeterd.
Tegelijkertijd wordt word vasten steeds meer gezien als iets wat een rol gaat spelen bij het voorkomen van andere ziekten zoals borstkanker en diabetes.
Gezondheid deskundigen zeggen dat vasten diëten geen vervanging kunnen zijn voor het eten van gezond voedsel.
“In het algemeen, intermitterend vasten is een goede zaak als het goed gedaan wordt,” zei Dean Ornish, een professor in de geneeskunde aan de Universiteit van Californië in San Francisco en een arts consultant van de voormalige Amerikaanse president Bill Clinton. “Maar als je al heel gezond eet, dan heb je vasten in wezen niet echt nodig.”
In tegenstelling tot Mosley 5:2 dieet waar “je alles mag eten” op de niet-vasten dagen, vraagt Harvie en Howell’s 2 dagen dieet om een mediterraan dieet voor vijf dagen en twee opeenvolgende dagen van het eten van 600 tot 1000 calorieën en niet meer dan 40 gram koolhydraten.
Borstkanker
In een studie uitgevoerd door Mattson dit jaar gepubliceerd, vonden ze, na drie maanden vasten, het twee dagen dieet er meer voor zorgde dat het lichaamsvet en insulineresistentie werd verminderd bij vrouwen met een hoog risico op borstkanker dan vergeleken met een dieet waarin calorieën elke dag worden beperkt. Intermitterende vasten is bovendien eenvoudiger en makkelijker vol te houden.
Howell is ook de resultaten aan het analyseren van een studie waarmee werd gekeken hoe het dieet sommige borst-genen aan of uit schakelt bij vrouwen met een hoog risico op kanker. Hoofdzaak is echter dat het Vastendieet zorgvuldig moet worden uitgevoerd, waaronder het eten van gezond voedsel op niet-vastendagen, zei Harvie. Ze gelooft ook dat er meer onderzoek nodig is op te kunnen zien of het vasten ook op lange termijn voordelen heeft en blijft houden.
“De wetenschap moet zeker de hype gaan inhalen,” zei ze in een interview in Manchester. “Er is iets moois gaande, maar we moeten het wetenschappelijk gezien, goed en nog beter in beeld krijgen.”